افزایش اعتراض و اعتصاب در اسرائیل نشان‌دهنده برانگیخته‌شدن خشم بسیاری از مردم اسرائيل علیه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور، است که به سرنوشت گروگان‌ها اهمیتی نمی‌دهد، به‌ویژه اینکه اسرائيل در حال حاضر در شرایطی حساس و خطرناک قرار گرفته است. اگر تلاش‌ها برای دستیابی به توافق آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌ها به موفقیت بینجامد، احتمال برقراری آرامش در شمال اسرائيل، که با تهدید حزب‌الله روبه‌رو است، افزایش خواهد یافت. با این حال، نتانیاهو با این ادعا که توافق آتش‌بس در نوار غزه به امنیت اسرائيل آسیب می‌رساند، علاقه‌ای به گام برداشتن در مسیر صلح ندارد. این در حالی است که با توجه به کاهش روزافزون شمار اسیران اسرائیلی، گروگان‌های باقی‌مانده در غزه و خانواده‌های آن‌ها در اسرائیل در ترس و ناراحتی شدیدی به سر می‌برند. در مقابل، بنیامین نتانیاهو تاکید دارد که تنها راه آزادی گروگان‌ها اعمال فشار نظامی بر حماس است. اما اخیرا شش تن از اسیران اسرائیلی، که ۳۳۰ روز را در اسارت به سر برده بودند، در جریان درگیری که ارتش اسرائيل برای آزادی آن‌ها به راه انداخت کشته شدند.
در ۱۸ ژوئن گذشته، بنیامین نتانیاهو با اشاره به حفظ وحدت ملی در اسرائيل، گفت: هیچ جنگ داخلی در کشور رخ نخواهد داد. این در حالی است که گسترش روزافزون دامنه اعتراضات مردمی و استعفای شماری از رهبران ارشد نظامی ازجمله بنی گانتز، وزیر پیشین جنگ، و گادی آیزنکوت، رئیس پیشین ستاد ارتش، نشان می‌دهد که اسرائيل به سمت بی‌ثباتی و هرج‌ومرج پیش می‌رود.
اگرچه اعتراض‌های گسترده مردمی و استعفای شخصیت‌های بلندمرتبه اسرائیل نتانیاهو را، به‌دلیل برخورداری از حمایت جناح راست، به کناره‌گیری وانداشت، اما ادامه نارضایتی از دولت می‌تواند اسرائیل را به سمت آشفتگی سیاسی و شعله‌ور شدن جنگ داخلی سوق دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
البته تهدیدی که ممکن است اسرائیل را در معرض جنگ داخلی قرار دهد، مدت‌ها قبل از آغاز جنگ شروع شده بود. در فوریه ۲۰۱۹، رهبران سه حزب سیاسی اسرائیل «ائتلاف آبی و سفید» را تاسیس کردند. دو تن از بنیان‌گذاران این ائتلاف، بنی گانتز و موشه یعلون بودند. این دو شخصیت هم در میان ارتش و هم در جامعه اسرائيل شهرت و محبوبیت بسیاری داشتند، با این حال، این ائتلاف به‌رغم دستیابی به موفقیت نسبی در انتخابات، نتوانست نتانیاهو را به کناره‌گیری وادارد. پس از فروپاشی ائتلاف، هواداران آن‌ها به معترضان پیوستند تا با گسترش دامنه اعتراضات زمینه سقوط دولت نتانیاهو را فراهم کنند.
درنتیجه، از ژانویه ۲۰۲۳ صدها هزار اسرائيلی در اعتراض به سیاست دولت نتانیاهو تظاهرات گسترده و بی‌سابقه‌ای به راه انداختند که تا شروع جنگ اسرائیل علیه حماس ادامه داشت. عمده‌ترین خواسته معترضان مورد حمایت بنی گانتز و سایر رهبران ارشد سیاسی و نظامی اسرائيل، جلوگیری از تغییر موازنه قدرت سیاسی بود که در ۷۵ سال گذشته بر جامعه اسرائیل حاکم بوده است. اما با گذشت زمان و تحولاتی که ایجاد شد، خواسته‌های معترضان به اصرار بر لزوم تغییر دولت نتانیاهو متمرکز شد.
برخلاف اظهارات نتانیاهو مبنی بر اینکه احتمال وقوع جنگ داخلی در اسرائیل وجود ندارد، واقعیت این است که رویکرد خشونت‌آمیز برخی از رهبران اسرائيل در موارد متعددی این کشور را در آستانه جنگ داخلی قرار داده است. در ۱۶ ژوئن گذشته، نتانیاهو با انتقاد شدید از ارتش گفت: «اسرائیل ارتشی است که دولت دارد، نه دولتی که ارتش دارد!» البته ارتش اسرائیل از آغاز تاسیس این کشور تاکنون، براساس یک قرارداد نانوشته، از جایگاه ویژه‌ای در جامعه اسرائیل برخوردار بوده است که به ژنرال‌های ارتش اجازه می‌دهد در فرایند تصمیم‌گیری سیاسی در اسرائیل موقعیت ویژه و اغلب محوری داشته باشند. همین امر باعث شده است افرادی مانند آریل شارون، ایهود باراک و دیگرانی چون دیوید بن گوریون، بنیان‌گذار اسرائیل، به‌دلیل وابستگی‌های نظامی‌شان رهبری کشور را در دست گیرند.
اما نتانیاهو درصدد تغییر این روند برآمد و نهادهای سیاسی اسرائيل را به‌گونه‌ای بازسازی کرد تا نهاد نظامی به حاشیه رانده شود و تاثیرگذاری در تصمیم‌گیری‌های سیاسی نداشته باشد. نتانیاهو با اتخاذ این روش توازن سیاسی را که از زمان تاسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ ادامه داشت، برهم زد. این در حالی است که حتی پیش از صدور دستور بن گوریون مبنی بر تشکیل نیروی دفاعی در ۲۶ مه ۱۹۴۸، گروه‌های شبه‌نظامی اسرائیلی برای حفظ استقلال سیاسی می‌جنگیدند.
آغاز کشمکش رهبران سیاسی و نظامی اسرائیل به ماجرای موسوم به آلتالنا برمی‌گردد، زمانی که ارتش اسرائیل تحت تسلط هاگانا می‌کوشید از ارسال محموله اسلحه به سازمان ایرگون، که در آن زمان تحت فرماندهی مناخیم بگین بود، جلوگیری کند. البته بگین در سال ۱۹۶۷ نخست‌وزیر اسرائيل شد. درگیری مرگباری که میان دو طرف به وقوع پیوست به کشته شدن بسیاری از اعضای سازمان ایرگون منجر شد. در این روزها صحبت از ماجرای آلتانتا بار دیگر در بحث‌های رسانه‌های اسرائيل مطرح می‌شود، به‌ویژه اینکه ادامه جنگ غزه می‌تواند جامعه شکننده اسرائيل را دستخوش اختلاف و چندپارگی کند. کشمکش میان رهبران اسرائيل توازن قدرت را با چالش روبه‌رو خواهد کرد، توازن قدرتی که در پی جنگ داخلی یادشده به دست آمده است.
بنابراین، درگیری در نوار غزه نه‌تنها تهدیدی برای فلسطینی‌ها و حزب‌الله است، که می‌تواند آینده اسرائيل را هم دستخوش تنش و درگیری کند. اگر ارتش اسرائيل خود را قربانی حمله هفتم اکتبر حماس و لشکرکشی‌های نافرجام حمله به نوار غزه بداند، در آن‌صورت تنها دو گزینه پیش رو دارد: یا باید انزوا را بپذیرد یا درصدد مقابله با رهبران سیاسی برآید. تردیدی نیست که تشدید درگیری میان نهادهای نظامی و سیاسی، اسرائیل را عملا به سمت جنگ داخلی سوق می‌دهد.
